Τεστ αίματος εντοπίζει το Αλτσχάιμερ 16 χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα – Ποια είναι αυτά

Μιχάλης Θερμόπουλος
23 Ιανουαρίου 2019 | 13:00

Μια απλή εξέταση αίματος θα μπορούσε να προβλέψει εάν ένας ασθενής θα αναπτύξει τη νόσο του Αλτσχάιμερ, έως και 16 χρόνια πριν καν αρχίσουν τα συμπτώματα, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Μετρώντας τις μεταβολές των επιπέδων μιας πρωτεΐνης στο αίμα, που ονομάζεται ελαφριά αλυσίδα νευροϊνών (neurofilament light chain – NfL), οι ερευνητές πιστεύουν ότι οποιαδήποτε αύξηση των επιπέδων αυτής της πρωτεΐνης θα μπορούσε να αποτελεί πρώιμο σημάδι της νόσου Alzheimer, σύμφωνα με την σχετική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Medicine.

Η NfL είναι ένας «δείκτης στο αίμα που δίνει μια ένδειξη απώλειας νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Όσο πιο ψηλά είναι η NfL στο αίμα, τόσο περισσότερη εγκεφαλική βλάβη έχει το άτομο», εξήγησε ο επικεφαλής ερευνητής, Mathias Jucker, καθηγητής κυτταρικής βιολογίας νευρολογικών παθήσεων στο Γερμανικό Κέντρο Νευροεκφυλιστικών Νόσων.

Δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά ο Jucker πιστεύει ότι αυτό το νέο τεστ αίματος θα είναι «πολύ σημαντικό για κλινικές μελέτες». Ελπίζει ότι το τεστ θα επιτρέψει στους ερευνητές να παρακολουθήσουν την αποτελεσματικότητα των νέων θεραπειών πριν καν οι μελλοντικοί ασθενείς αρχίσουν να βιώνουν τα πρώιμα συμπτώματα, μετρώντας τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται τα επίπεδα της πρωτεΐνης NfL.

«Η νόσος του Αλτσχάιμερ ξεκινά τουλάχιστον μια δεκαετία, ίσως ακόμα και 20 χρόνια, πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα», δήλωσε ο Jucker, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής του Ινστιτούτου Κλινικής Εγκεφάλου Hertie στο πανεπιστήμιο Tübingen.

Δεν υπάρχει προς το παρόν κανένα τεστ για να εντοπίζεται καθοριστικά αν κάποιο άτομο θα αναπτύξει Αλτσχάιμερ και υπάρχουν πολλά ακόμα που δεν γνωρίζουμε για τις αιτίες του. Μια ευρέως διαδεδομένη επιστημονική θεωρία είναι ότι το Αλτσχάιμερ προκαλείται από την παραγωγή και εναπόθεση β-αμυλοειδών πλακών μεταξύ των νευρώνων στον εγκέφαλο.

Από τις πολλές αλλαγές στον εγκέφαλο που προηγούνται των συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ, μια είναι επίσης η συσσώρευση της NfL στο αίμα, πριν από την έναρξη οποιωνδήποτε συμπτωμάτων, είπε ο Jucker.

Η ομάδα του Jucker μέτρησε το ρυθμό μεταβολής της NfL χρησιμοποιώντας μια εξέταση αίματος σε 405 άτομα από όλο τον κόσμο, μαζί με εγκεφαλική απεικόνιση και γνωστικές εξετάσεις που γίνονταν κατά μέσο όρο κάθε δυόμισι χρόνια την τελευταία επταετία. Η μελέτη συνεχίζεται.

Μέσω των γνωστικών εξετάσεων και της απεικόνισης του εγκεφάλου, τα επίπεδα της NfL συσχετίστηκαν με την γνωστική παρακμή και τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, δήλωσε ο Jucker. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης μια συσχέτιση μεταξύ των αλλαγών των επιπέδων NfL και της απώλειας εγκεφάλου και της γνωσιακής πτώσης μετά από δύο χρόνια.

Τα ευρήματα έδειξαν, ότι οι μεταβολές στα επίπεδα NfL ήταν ένας ακριβής προγνωστικός δείκτης για τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η εγκεφαλική βλάβη.

Μετάφραση/απόδοση από Iatropedia.gr με πληροφορίες από το https://edition.cnn.com

Αλτσχάιμερ: Τον νου σας σε 10 πρώιμα συμπτώματα

Αν και τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο καθένας ποικίλλουν σε πλήθος και ένταση, είναι σημαντικό να μπορείτε να προσδιορίσετε τα πρώτα σημάδια.

Κάντε τις ακόλουθες ερωτήσεις στον εαυτό ή σε κάποιον δικό σας άνθρωπο που ενδεχομένως να έχει πρόβλημα Αλτσχάιμερ και δώστε όσο πιο ειλικρινείς απαντήσεις μπορείτε:

1. Απώλεια μνήμης

Αυτό είναι το πιο κοινό σύμπτωμα του Αλτσχάιμερ. Μήπως ξεχνάτε εύκολα τις πληροφορίες που μόλις μάθατε; Χάνετε σημαντικές ημερομηνίες, ονόματα και τα γεγονότα; Ξεχνάτε ακόμα και σημαντικά πράγματα που έχουν συμβεί; Ρωτάτε διαρκώς ξανά και ξανά τις ίδιες πληροφορίες; Βασίζεστε σε μεγάλο βαθμό σε βοηθητικά όπως χαρτάκια με σημειώσεις ή υπενθυμίσεις στο smartphone σας;

2. Πρόβλημα στον σχεδιασμό και την επίλυση προβλημάτων

Έχετε πρόβλημα να κάνετε σχέδια και να τα τηρήσετε; Σας είναι δύσκολο να ακολουθήσετε μια συνταγή, ακόμα και αν την έχετε χρησιμοποιήσει πολλές φορές; Είναι δύσκολο να επικεντρωθείτε σε λεπτομερείς εργασίες, ιδίως όταν αυτές περιλαμβάνουν αριθμούς; Για παράδειγμα, μπορείτε να παρακολουθείτε τους λογαριασμούς σας και να την κίνηση του τραπεζικού σας λογαριασμού;

3. Οι καθημερινές εργασίες είναι μια “πρόκληση”

Έχετε πρόβλημα να οδηγήσετε προς έναν προορισμό στον οποίο πάτε συχνά; Μπορείτε να ολοκληρώσετε ένα συνηθισμένο έργο στον χώρο εργασίας; Μήπως ξεχνάτε τους κανόνες του αγαπημένου σας παιχνιδιού;

4. Σύγχυση χρόνου και τοποθεσίας

Μπορείς να κατανοήσετε πλήρως κάτι που δεν συμβαίνει αυτήν τη στιγμή; Αισθάνεστε αποπροσανατολισμένος; Μήπως χάνεστε εύκολα στον δρόμο; Έχετε ξεχάσει ποτέ που βρίσκεστε; Θυμάστε πάντα το πώς φτάσατε εκεί;

5. Αλλαγές στην όραση

Σας είναι ολοένα και πιο δύσκολο να διαβάσετε τις λέξεις σε μια σελίδα; Έχετε πρόβλημα κρίνετε πόσο μακριά είναι κάτι; Μπορείτε να διαχωρίσετε τα χρώματα;

6. Οι λέξεις και οι συνομιλίες σας δημιουργούν εκνευρισμό

Το λεξιλόγιο γίνεται κάτι με το οποίο δυσκολεύεστε; Μπορείτε να βρείτε τη σωστή λέξη που ψάχνετε; Μήπως λέτε τα πράγματα με το λάθος όνομα; Αποφεύγετε να συμμετέχετε σε μια μία συζήτηση; Είστε σε θέση να την παρακολουθήσετε ως τρίτο πρόσωπο; Σταματάτε ξαφνικά στην μέση μιας συζήτησης, γιατί δεν ξέρετε τι να πείτε; Επαναλαμβάνετε συχνά κάτι που μόλις είπατε ήδη;

7. Χάνετε πράγματα

Ο καθένας μπορεί να βάλει κάτι στην λάθος θέση και να το ψάχνει από καιρό σε καιρό, αλλά μπορείτε να θυμηθείτε τα βήματά σας για να βρείτε πάλι αυτό που χάσατε; Έχετε βάλει ποτέ κάποιο αντικείμενο σε ασυνήθιστο μέρος, όπως τα κλειδιά σας μέσα στο ψυγείο; Έχετε κατηγορήσει άλλο άτομο ότι σας παίρνει ή σας μετακινεί διαρκώς πάρει τα πράγματα;

8. Άστοχες αποφάσεις

Έχετε κάνει κακές αποφάσεις τα τελευταία χρόνια; Έχετε κάνει λάθη με τα χρήματα, όπως το να δώσετε αρκετά λεφτά, όταν, κανονικά, δεν θα χρειαζόταν; Μήπως κάνετε ντους πολύ συχνά; Προσέχετε τον εαυτό σας λιγότερο από όσο στο παρελθόν; Έχει τύχει να φορέσετε λάθος ρούχα για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν έξω;

9. Κοινωνική απόσυρση

Αποσύρεστε ολοένα και περισσότερο από τους άλλους στον χώρο εργασίας; Ασχολείστε ολοένα και λιγότερο με το αγαπημένο σας χόμπι; Μήπως σας λείπει το κίνητρο να κάνετε πράγματα; Πιάνετε τον εαυτό σας να βλέπει τηλεόραση ή να κοιμάται περισσότερο από το συνηθισμένο;