ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ
Τεστ κοπώσεως: Πότε και γιατί γίνεται;
Γράφει ο Αντώνιος Δ. Βραχάτης
Επεμβατικός Καρδιολόγος – τέως Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ.Γεννηματάς»
Για το σκοπό αυτό ο ασθενής βαδίζει πάνω σε ένα κοιλιόμενο τάπητα η ταχύτητα και η κλίση του οποίου αλλάζει ανά τρίλεπτο με καθορισμένο πρωτόκολλο. Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας λαμβάνεται και καταγράφεται συνεχώς ηλεκτροκαρδιογράφημα, καταγράφονται συχνά οι μεταβολές της αρτηριακής πίεσης και σημειώνεται η εμφάνιση συμπτωμάτων όπως στηθάγχης ή δύσπνοιας. Η συνήθης διάρκεια της δοκιμασίας δεν ξεπερνά τα 12 λεπτά της ώρας.
Η δοκιμασία κόπωσης επινοήθηκε γιατί τα ισχαιμικά συμπτώματα δεν εμφανίζονται συνήθως στην ηρεμία (εξαίρεση αποτελούν τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα στα οποία και αντενδείκνυται) αλλά στην κόπωση. Με τη δοκιμασία κόπωσης επιζητούμε να προκαλέσουμε την εμφάνιση τους αλλά και τις χαρακτηριστικές συνοδές μεταβολές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα και την αρτηριακή πίεση.
Η όσο ενωρίτερα από την έναρξη της δοκιμασίας εμφάνιση προκάρδιου άλγους και των χαρακτηριστικών για ισχαιμία μεταβολών στο καρδιογράφημα είναι σημαντικά ευρήματα.
Αν μάλιστα συνοδεύονται και από πτώση της αρτηριακής πίεσης είναι έτι σοβαρότερα. Αξιολογούνται ιδιαίτερα αν εμφανισθούν στα πρώτα 6 λεπτά, και μειώνεται σταδιακά η σημασία τους όσο απομακρυνόμαστε από το 6λεπτο. Αξιολογείται επίσης η ένταση των μεταβολών.
Έτσι η χαρακτηριστική πτώση του ST διαστήματος στο καρδιογράφημα αν είναι μεγαλύτερη από 2χιλιοστά και εμφανίζεται ενωρίς είναι πολύ σοβαρό εύρημα σε αντίθεση με μικρότερη πτώση που εμφανίζεται για παράδειγμα στο 9ο λεπτό.
Η σπανιότερη άνοδος (ανάσπαση) του ST διαστήματος στο καρδιογράφημα είναι σοβαρότερο εύρημα από την πτώση (κατάσπαση).
Μεγάλη σημασία έχει και η φυσιολογική άνοδος της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας που δείχνει την ικανότητα του μυοκαρδίου να ανταποκρίνεται στην αύξηση του έργου σε αντίθεση με την πτώση της που σημαίνει μυοκάρδιο με εξαντλημένες εφεδρείες. Αξιολογείται ακόμη η εμφάνιση (θετικό εύρημα) ή αντίθετα η εξαφάνιση (αρνητικό εύρημα) αρρυθμιολογικών εκδηλώσεων με την πρόοδο της δοκιμασίας.
Η δοκιμασία κόπωσης είναι χρήσιμη στις εξής περιπτώσεις:
Στη διερεύνηση αμφίβολων θωρακικών ενοχλημάτων.
Για εκτίμηση της σοβαρότητας της ισχαιμίας σε γνωστή στεφανιαία νόσο.
Για εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της φαρμακευτικής αγωγής σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο.
Μετά από αγγειοπλαστική για επιβεβαίωση του καλού αποτελέσματος ή ανίχνευσης τυχόν επαναστένωσης (γίνεται 4-6 μήνες μετά την επέμβαση).
Μετά αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass) σε τακτά διαστήματα για ανίχνευση υποτροπών της ισχαιμίας.
Για εκτίμηση φυσιολογικής ή μη ανόδου της καρδιακής συχνότητας σε περιπτώσεις φλεβοκομβικής βραδυκαρδίας.
Σε ορισμένες βαλβιδοπάθειες μπορεί να αξιολογηθεί η ανοχή του ασθενούς στην κόπωση και έτσι να επιλεγεί καλύτερα η στιγμή της χειρουργικής διόρθωσης.
Προληπτική εφαρμογή σε ορισμένες επαγγελματικές ομάδες (οδηγοί, πιλότοι αεροπλάνων). Πρέπει να γνωρίζουμε όμως πως και το αληθές αρνητικό αποτέλεσμα δεν είναι απαλλακτικό για στεφανιαίο κίνδυνο.
Κίνδυνος και προφυλάξεις.
Κατά τη διάρκεια της τέλεσης μιας δοκιμασίας κόπωσης μπορεί να έχουμε ορισμένα δυσάρεστα συμβάματα όπως αρρυθμίες, υπερτασικά ή αντίθετα υποτασικά επεισόδια και σπανιότερα έμφραγμα ή και θάνατο (1:10000). Τις περισσότερες φορές ακόμη και αν παρουσιαστούν οι επιπλοκές αυτές αντιμετωπίζονται επιτυχώς. Η καλύτερη όμως προστασία από επιπλοκές που μπορεί να παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια μιας δοκιμασίας κόπωσης είναι η σωστή επιλογή των υποψηφίων για το τεστ ασθενών. Έτσι ασθενείς με υποψία έστω οξέος στεφανιαίου επεισοδίου, με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, με οξείες παθήσεις (μυοκαρδίτιδα και λοιμώξεις γενικά), σοβαρή στένωση αορτής ή σοβαρή αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια καθώς και ασθενείς με ιστορικό επικίνδυνων αρρυθμιών δεν πρέπει να υποβάλλονται σε δοκιμασία κόπωσης.
Αντώνιος Δ. Βραχάτης
Επεμβατικός Καρδιολόγος – τέως Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ.Γεννηματάς»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
