Θέλετε να αποφύγετε τα κουνούπια; Προσέξτε τι χρώμα ρούχα φοράτε

  • Ρούλα Τσουλέα
κουνούπια
Νέα έρευνα αποκαλύπτει ποιο χρώμα βλέπουν τα κουνούπια και τα προσελκύει για να μας τσιμπήσουν. Τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε.

Αν θέλετε να προστατευθείτε από τα κουνούπια που θα εισβάλλουν στη ζωή μας τους επόμενους μήνες, προσέξτε τι χρώμα ρούχα φοράτε. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον ανακάλυψαν ότι ένα κοινό κουνούπι προσελκύεται μόνο από ορισμένα χρώματα και αγνοεί τα υπόλοιπα. Επομένως, μπορεί να έχουμε ένα πρόσθετο μέσον στα χέρια μας για να αποφύγουμε τις επιθέσεις τους.

Η διαδικασία που χρησιμοποιούν τα κουνούπια για να μας εντοπίζουν είναι εντυπωσιακή, λένε οι ερευνητές. Έως τώρα πίστευαν ότι χρησιμοποιούν τρία βασικά ίχνη:

  • Το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε
  • Τις χημικές ουσίες του ιδρώτα μας
  • Τη θερμοκρασία του δέρματός μας

Η νέα έρευνα, όμως, υποδηλώνει ότι «υπάρχει ακόμα ένα ίχνος: το χρώμα που βλέπουν», λέει ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Jeffrey Riffell, καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, στο Σηάτλ.

Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, τα κουνούπια πρώτα εντοπίζουν το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε. Ύστερα, πετούν προς συγκεκριμένα χρώματα, ήτοι:

  • Το κόκκινο
  • Το πορτοκαλί
  • Το μαύρο
  • Το κυανό

Τα υπόλοιπα χρώματα, όπως το πράσινο, το μπλε, το λευκό και το μωβ, τα αφήνουν παγερά αδιάφορα. Τα ευρήματα αυτά εξηγούν γιατί κατευθύνονται απ’ ευθείας στο δέρμα μας, δεδομένου ότι – ανεξάρτητα από την συνολική χροιά του – αυτό εκπέμπει ένα ισχυρό κοκκινοπορτοκαλί «σήμα» στα μάτια. «Η χροιά του δέρματος δεν έχει σημασία. Όλοι εκπέμπουμε ένα ισχυρό κόκκινο «σήμα»», τόνισε ο Dr. Riffell.

Η έρευνα

Οι ερευνητές δημοσιεύουν τα ευρήματά τους στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications. Στην έρευνά τους χρησιμοποίησαν θηλυκά κουνούπια του είδους Aedes aegypti. Τα θηλυκά κουνούπια είναι τα μόνα που πίνουν αίμα. Το συγκεκριμένο είδος είναι αυτό που μεταδίδει τον δάγκειο πυρετό, τον κίτρινο πυρετό, τον ιό  chikungunya και τον ιό Ζίκα.

Οι ερευνητές έβαλαν εκατομμύρια κουνούπια σε μικροσκοπικούς θαλάμους δοκιμών, καταγράφοντας την πορεία τους. Στους χώρους απελευθέρωναν διάφορες μυρωδιές, ενώ τοποθετούσαν και διάφορα οπτικά ερεθίσματα, όπως μια έγχρωμη κηλίδα ή το δάκτυλό τους.

Χωρίς οσφρητικό ερέθισμα, τα κουνούπια αγνοούσαν την έγχρωμη κηλίδα, ανεξάρτητα από το χρώμα της. Όταν όμως οι ερευνητές έβαλαν στον χώρο λίγο διοξείδιο του άνθρακα (CO2), τα κουνούπια συνέχισαν να αγνοούν μόνο τα μισά χρώματα. Όπου έβλεπαν κόκκινη, πορτοκαλί, μαύρη ή κυανή κηλίδα, πετούσαν γρήγορα προς το μέρος της.

Το ίδιο έκαναν και μόλις οι ερευνητές έβαζαν μέσα στον θάλαμο το (γυμνό) δάκτυλό τους. Όταν όμως φορούσαν ένα πράσινο γάντι, τα κουνούπια δεν το πλησίαζαν!

Το διοξείδιο του άνθρακα είναι άοσμο για τους ανθρώπους. Είναι το αέριο που οι άνθρωποι και άλλα ζώα απελευθερώνουν με κάθε εκπνοή. Τα κουνούπια, όμως, μπορούν να το μυρίσουν.

Προγενέστερη έρευνα του δρος Riffell και των συνεργατών του έχει δείξει ότι το αέριο αυτό αυξάνει τη δραστηριότητα των θηλυκών κουνουπιών. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αρχίζουν να ψάχνουν τον χώρο γύρω τους, προφανώς αναζητώντας έναν ξενιστή για να πιουν αίμα. Το αίμα είναι απαραίτητο για την αναπαραγωγή τους.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Η νέα έρευνα απέδειξε ότι, μετά την ανίχνευση του διοξειδίου του άνθρακα, τα μάτια τους αναζητούν ορισμένα μήκη κύματος στο οπτικό φάσμα. Σε αυτά τα μήκη κύματος εμπίπτει το χρώμα του δέρματός μας.

Η γνώση για τα χρώματα που προσελκύουν και απωθούν τα κουνούπια μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη καλύτερων εντομοαπωθητικών προϊόντων, παγίδων και άλλων μεθόδων για την προστασία από αυτά και από τις ασθένειες που προκαλούν.

Έως ότου αναπτυχθούν αυτά, όμως, καλό είναι να προσέχουμε τι χρώμα ρούχα φοράμε, αλλά και πόσο μας καλύπτουν. Για προφανείς λόγους, όσο μεγαλύτερο τμήμα του δέρματός μας μένει ακάλυπτο, τόσο λιγότερο θα μας βλέπουν τα μικροσκοπικά αλλά ενίοτε επικίνδυνα έντομα.

Φωτογραφία: Riffell Lab, UW