Θετικά αποτελέσματα με το Dupilumab σε εφήβους με ανεπαρκώς ελεγχόμενη μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Μία πιλοτική κλινική μελέτη Φάσης 3 που αξιολόγησε το Dupilumab για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής ατοπικής δερματίτιδα σε εφήβους (ηλικίας 12-17 ετών) πέτυχε τα πρωτεύοντα και βασικά δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία της.

 

Κατά την κλινική μελέτη, το Dupilumab ως μονοθεραπεία βελτίωσε σημαντικά τα επίπεδα της συνολικής βαρύτητας της νόσου, της κάθαρσης του δέρματος, του κνησμού καθώς και ορισμένους δείκτες ποιότητας ζωής που σχετίζονται με την υγεία. Το Dupilumab αποτελεί την πρώτη και μοναδική βιολογική θεραπεία που παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών.

“Η μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα είναι δυνατό να προκαλέσει σημαντική επιβάρυνση στους εφήβους, οι οποίοι έχουν να αντιμετωπίσουν δερματικές βλάβες που παράγουν εκκρίσεις καθώς και συνεχή, έντονο κνησμό κατά την περίοδο της μετάβασής τους στην ώριμη ηλικία,” δήλωσε ο George D. Yancopoulos, M.D., Ph.D., President και Chief Scientific Officer της Regeneron. «Το Dupilumab αναστέλλει τη σηματοδότηση των κυτοκινών IL-4 και IL-13, που φαίνεται να είναι βασικός παράγοντας πρόκλησης της φλεγμονώδους αντίδρασης τύπου 2.

Παραμένουμε αφοσιωμένοι στη διερεύνηση των δυνατοτήτων του Dupilumab για τη θεραπεία νόσων που χαρακτηρίζονται από την εκδήλωση φλεγμονώδους αντίδρασης Τύπου 2, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ατοπική δερματίτιδα, το άσθμα, η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα, οι ρινικοί πολύποδες, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και η τροφική αλλεργία.»

Οι ασθενείς που έλαβαν Dupilumab παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στη βαρύτητα της νόσου τη 16η εβδομάδα

Τα πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν το ποσοστό των ασθενών που πέτυχε βαθμολογία 0 (καθαρό δέρμα) ή 1 (σχεδόν καθαρό) στην κλίμακα IGA (Investigator’s Global Assessment/ Συνολική Αξιολόγηση από τον Ερευνητή) και βελτίωση κατά 75% με βάση τον δείκτη EASI [(Eczema Area and Severity Index/Δείκτης Έκτασης και Βαρύτητας του Εκζέματος – EASI-75, συμπρωτεύον καταληκτικό σημείο εκτός ΗΠΑ)] κατά τη 16η εβδομάδα. Τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν:

Το 24% των ασθενών που έλαβαν βάσει σωματικού βάρους δόση του Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα (200 mg ή 300 mg) και το 18% των ασθενών που έλαβαν σταθερή δόση του Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα (300 mg) πέτυχαν το πρωτεύον καταληκτικό σημείο –καθαρό ή σχεδόν καθαρό δέρμα (βαθμολογία IGA 0 ή 1)– σε σύγκριση με το 2% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001 και p=0,0007, αντίστοιχα).

Το 41,5% των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και το 38% των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα πέτυχαν 75% ή υψηλότερη βελτίωση βάσει του δείκτη EASI (EASI-75) σε σύγκριση με το 8% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).

Παρατηρήθηκε βελτίωση κατά 66% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και βελτίωση κατά 65% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα όσον αφορά στη μέση ποσοστιαία μεταβολή από την έναρξη της μελέτης στη βαθμολογία EASI σε σύγκριση με βελτίωση κατά 24% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).

Παρατηρήθηκε βελτίωση κατά 48% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και βελτίωση κατά 45,5% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα όσον αφορά στη μέση ποσοστιαία μεταβολή από την έναρξη της μελέτης με βάση την αριθμητική κλίμακα μέτρησης του κνησμού (NRS) σε σύγκριση με βελτίωση κατά 19% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).

“Οι υπάρχουσες θεραπευτικές επιλογές για τους έφηβους ασθενείς όπως τα τοπικά κορτικοστεροειδή, τα από του στόματος στεροειδή και τα μη στεροειδή ανοσοκατασταλτικά, ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές παρενέργειες,” δήλωσε ο Elias Zerhouni, M.D., President, Global R&D της Sanofi. “Συνεχίζουμε να διερευνούμε τον ρόλο που διαδραματίζει το Dupilumab στη στόχευση της φλεγμονώδους αντίδρασης Τύπου 2 ως υποκείμενης αιτίας της ατοπικής δερματίτιδας προκειμένου να προσφέρουμε στους εφήβους, ορισμένοι εκ των οποίων ζουν με αυτή την ασθένεια όλη τους τη ζωή, μία θεραπεία που δεν θα θεραπεύει μόνο τα συμπτώματά τους.”

Το προφίλ ασφάλειας του Dupilumab ήταν συμβατό με το αντίστοιχο που παρατηρήθηκε σε ενήλικες ασθενείς

Κατά την περίοδο θεραπείας διάρκειας 16 εβδομάδων, το συνολικό ποσοστό των ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν συγκρίσιμο ανάμεσα στις ομάδες θεραπείας με Dupilumab και την ομάδα θεραπείας με εικονικό φάρμακο (72% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 64% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα και 69% για το εικονικό φάρμακο). Δεν παρατηρήθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ή συμβάντα που οδήγησαν σε διακοπή της θεραπείας σε καμία από τις δύο ομάδες θεραπείας με Dupilumab.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν σε υψηλότερο ποσοστό στη θεραπεία με Dupilumab ήταν αντιδράσεις στο σημείο έγχυσης (8,5% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 6% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 3,5% για το εικονικό φάρμακο) και επιπεφυκίτιδα (10% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 11% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 5% για το εικονικό φάρμακο). Οι λοιμώξεις του δέρματος ήταν αριθμητικά λιγότερες στις ομάδες θεραπείας με Dupilumab (11% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 13% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 20% για το εικονικό φάρμακο).

Λεπτομερή αποτελέσματα από τη συγκεκριμένη κλινική μελέτη θα παρουσιαστούν σε επερχόμενο ιατρικό συνέδριο. Αυτά τα δεδομένα θα κατατεθούν στις ρυθμιστικές αρχές στη διάρκεια του έτους. Το 2016, Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ χαρακτήρισε το Dupilumab ως Σημαντική Καινοτόμο Θεραπεία (Breakthrough Therapy designation) για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής (ασθενείς ηλικίας 12 έως 17 ετών) και της σοβαρής (ασθενείς ηλικίας 6 μηνών έως 11 ετών) ατοπικής δερματίτιδας.

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του Dupilumab στον πληθυσμό έφηβων ασθενών με ατοπική δερματίτιδα δεν έχουν αξιολογηθεί πλήρως από καμία ρυθμιστική αρχή.

Σχετικά με την κλινική μελέτη του Dupilumab σε έφηβους ασθενείς

Η πιλοτική, Φάσης 3, τυχαιοποιημένη, διπλή τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική μελέτη αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της μονοθεραπείας με Dupilumab σε έφηβους ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα. Στη μελέτη συμμετείχαν 251 ασθενείς ηλικίας 12 έως 17 ετών με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα των οποίων η νόσος δεν ελέγχονταν επαρκώς με συνταγογραφούμενες θεραπείες που εφαρμόζονται τοπικά στο δέρμα ή στους οποίους οι συγκεκριμένες τοπικές θεραπείες δεν ενδείκνυνται. Συνολικά, το 92% αυτών των ασθενών έπασχε ταυτόχρονα από τουλάχιστον μία αλλεργική πάθηση όπως αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή τροφική αλλεργία.

Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν το ποσοστό των ασθενών με βαθμολογία IGA 0 ή 1 κατά τη 16η εβδομάδα. Η κλίμακα IGA είναι μια 5-βάθμια κλίμακα που κυμαίνεται από 0 (καθαρό δέρμα) έως 4 (σοβαρή ΑΔ), με βάση την οποία υπολογίζεται η συνολική βαρύτητα των δερματικών βλαβών. Ένα συμπρωτεύον καταληκτικό σημείο εκτός των ΗΠΑ και βασικό δευτερεύον καταληκτικό σημείο στις ΗΠΑ ήταν το ποσοστό των ασθενών που πέτυχε βελτίωση κατά 75% ή υψηλότερη βάσει του δείκτη EASI-75 κατά τη 16η εβδομάδα. Ο δείκτης EASI αποτελεί ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της έκτασης και της βαρύτητας της νόσου.

Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν σε μία από τις τρεις ομάδες θεραπείας για το ελεγχόμενο διάστημα των 16 εβδομάδων: η πρώτη ομάδα λάμβανε υποδορίως Dupilumab 200 mg ή 300 mg κάθε δεύτερη εβδομάδα, με βάση το σωματικό βάρος (με αρχική δόση 400 mg ή 600 mg αντίστοιχα). Η δεύτερη ομάδα λάμβανε 300 mg Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα (με αρχική δόση 600 mg) και η τρίτη ομάδα λάμβανε εικονικό φάρμακο κάθε δεύτερη εβδομάδα.

Σχετικά με τη μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα, μία μορφή εκζέματος, αποτελεί μία χρόνια φλεγμονώδη νόσο με συμπτώματα που συχνά παρουσιάζονται ως εξάνθημα στην επιφάνεια του δέρματος.i,ii,iii,iv Η μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα χαρακτηρίζεται από εξανθήματα, που συχνά καλύπτουν μεγάλο τμήμα του σώματος, και είναι δυνατό να συνοδεύεται από έντονο, συνεχή κνησμό και ξηρότητα, σκάσιμο, ερυθρότητα, δημιουργία εφελκίδων και εξιδρώματος.v Ο κνησμός είναι ένα από τα πιο σοβαρά συμπτώματα για τους ασθενείς και ενδέχεται να καταστεί εξουθενωτικός για αυτούς.vi Επιπλέον, οι ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα βιώνουν τη σημαντική επιβάρυνση της νόσου, η οποία περιλαμβάνει επώδυνες δερματικές βλάβες και έντονο κνησμό.vi

Το πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του Dupilumab

Η Sanofi και η Regeneron μελετούν το Dupilumab στο πλαίσιο ενός εκτεταμένου προγράμματος κλινικής ανάπτυξης που αφορά νόσους οι οποίες χαρακτηρίζονται από την εκδήλωση φλεγμονώδους αντίδρασης Τύπου 2 στις οποίες συγκαταλέγονται το άσθμα (Φάσης 3), η παιδιατρική ατοπική δερματίτιδα (Φάσης 3, ασθενείς ηλικίας 6 μηνών – 11 ετών), οι ρινικοί πολύποδες (Φάσης 3) και η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα (Φάσης 2). Προγραμματίζονται στο μέλλον κλινικές μελέτες για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, την αλλεργία σε αγρωστώδη και τις τροφικές αλλεργίες (μεταξύ άλλων η αλλεργία στο φιστίκι). Οι εν λόγω δυνητικές χρήσεις βρίσκονται υπό έρευνα και η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά τους δεν έχουν αξιολογηθεί από καμία ρυθμιστική αρχή. Το Dupilumab αναπτύσσεται από κοινού από τη Sanofi και τη Regeneron στο πλαίσιο μίας συμφωνίας παγκόσμιας συνεργασίας.