Iatropedia

Τι είναι η ανατριχίλα και γιατί αναπτύσσεται

Πολλές είναι οι αφορμές που μας κάνουν να ανατριχιάζουμε, αλλά σε τι εξυπηρετεί το φαινόμενο; Και τί σχέση έχει με τις... γάτες που σηκώνουν την τρίχα τους όταν ετοιμάζονται για καυγά;

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι είναι η ανατριχίλα και γιατί αναπτύσσεται; Την απάντηση δίνει ένας ειδικός από την Cleveland Clinic στο Οχάιο και μάλλον δεν είναι αυτή που θα περιμέναμε.

Όπως εξηγεί ο Dr. Donald Ford, επίκουρος καθηγητής Οικογενειακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, το δέρμα μας μπορεί να ανατριχιάσει όταν υπάρξει το κατάλληλο ερέθισμα. Μπορεί, λ.χ., να κρυώνουμε ή να νιώσουμε έντονα συναισθήματα, όπως:

Ακόμα και όταν νιώσουμε πως κάτι μας εμπνέει ή μας αρέσει πάρα πολύ μπορεί να δούμε ξαφνικά τις τρίχες των χεριών μας να σηκώνονται. Πού οφείλεται αυτό; Στη συστολή του μικροσκοπικού μυός που βρίσκεται στη βάση κάθε θυλάκου τρίχας, λέει. Ο μυς αυτός λέγεται ορθωτήρας Η συστολή αυτή έχει ως συνέπεια να «σηκώνεται» η άκρη της τρίχας και να ωθείται προς τα πάνω ο θύλακας.

Ποιος είναι ο ρόλος της

Τί είναι, όμως, αυτό που προκαλεί τη συγκεκριμένη, ακούσια αντίδραση του σώματος; Και ποιον σκοπό εξυπηρετεί η ανατριχίλα;

«Στους ανθρώπους η πιλοέγερση (piloerection), όπως αποκαλείται επιστημονικά το φαινόμενο, δεν παρέχει κάποιο όφελος», απαντά ο Dr. Ford. «Στα ζώα με γούνα, όμως, υπάρχουν πρακτικοί λόγοι για τους οποίους σηκώνεται η τρίχα τους».

Οι λόγοι αυτοί είναι κυρίως δύο. Όταν κάνει κρύο, η γούνα πολλών ζώων σηκώνεται για να τα προστατεύσει από το ψύχος. Όταν, εξ άλλου, βρεθούν προς ενός εχθρού, πολλά ζώα (π.χ. γάτες) σηκώνουν τη γούνα τους για να φαίνονται πιο μεγαλόσωμα. Με τον τρόπο αυτό ευελπιστούν ότι θα τρομάξουν τον αντίπαλό τους.

Οι άνθρωποι δεν διαθέτουν αρκετό τρίχωμα ώστε η ανατριχίλα να τους ζεστάνει. Ούτε η ανατριχίλα τους πρόκειται να τρομάξει κανέναν. Επομένως, «η ανατριχίλα στον άνθρωπο είναι απλώς μια ακούσια αντίδραση στην αύξηση των ορμονών, που παρατηρείται όταν υπάρξουν αλλαγές στη θερμοκρασία ή εξαιτίας των έντονων συναισθημάτων», καταλήγει ο Dr. Ford.