Τι είναι η υπερθερμία στην αντιμετώπιση του καρκίνου και πού εφαρμόζεται

Για τον λόγο αυτόν , η υπερθερμία χαρακτηρίζεται πλέον ως ο τέταρτος θεραπευτικός πυλώνας της ογκολογίας. (Φυσικά, μπορεί να εφαρμοστεί μαζί και με ανοσοθεραπεία).

Διακρίνεται σε ολοσωματική και περιοχική. Η θεραπευτική δράση της ολοσωματικής υπερθερμίας έγκειται στην αντιμετώπιση γενικευμένων μεταστάσεων αλλά και στην πρόληψή τους .

Η θεραπευτική δράση της περιοχικής όγκο-υπερθερμίας έγκειται στην εκλεκτική υπερθέρμανση του ίδιου του όγκου μέσα σε ηλεκτρομαγνητικό πεδίο . Στόχος είναι η απόπτωση των καρκινικών κυττάρων και η συνακόλουθη συρρίκνωση – καταστροφή όγκων και μεταστάσεων. Συγχρόνως αυξάνει τη ροή αιμάτωσης και την διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης , ούτως ώστε η αντικαρκινική δράση της χημειοθεραπείας ή της ακτινοβολίας να είναι εξαιρετικά πιο αυξημένη όταν συνεφαρμόζονται .

Η μέθοδος είναι απολύτως ακίνδυνη για τον ασθενή, καθώς με τη νέα γενιά μηχανημάτων προηγμένης τεχνολογίας αποφεύγεται ο κίνδυνος εγκαυμάτων του δέρματος. Η εφαρμογή της μεθόδου είναι απλή χωρίς ταλαιπωρία και χωρίς παρενέργειες.

Σύμφωνα με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας της Ελλάδος (ΚΕΣΥ) , στις 6/9/2011, η ιατρική μέθοδος της υπερθερμίας αναγνωρίστηκε ως ιατρική πράξη, εντάχθηκε στην ειδικότητα της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και σημειώθηκε ότι δρα μέσω υπερθέρμανσης των νοσούντων ιστών (δηλαδή χωρίς να εκπέμπεται ιονίζουσα βλαβερή ακτινοβολία). Επίσης το ΚΕΣΥ τιμολόγησε την θεραπευτική πράξη της υπερθερμίας ανά συνεδρία, για την συνταγογράφησή της στα ασφαλιστικά ταμεία .

Η υπερθερμία σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τη Ν. Αφρική εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια από τους εξειδικευμένους ιατρούς. Η επιστημονική εποπτεία για την Ευρώπη ασκείται από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπερθερμικής Ογκολογίας (European Sociery for Hyperthermic Oncology-ESHO).

Πού έχει αποτελέσματα

Με βάση, τις πρακτικές ΕΒΜ (Evidence Based Medicine), η Ελληνική Εταιρία Ογκολογικής Υπερθερμίας , σε συμφωνία με την ESHO και τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ακτινοθεραπευτικής Εταιρίας (ESTRO), δέχεται τις παρακάτω ενδείξεις ορθής εφαρμογής της Υπερθερμίας (ΥΘ) σε συνδυασμό με Ακτινοθεραπεία (ΑΚΘ) η/και Χημειοθεραπεία (ΧΜΘ), όπως ενδείκνυται κατά περίπτωση:

Υποτροπές προσθίου θωρακικού τοιχώματος από καρκίνο μαστού (ΑΚΘ+ΥΘ)

Υποτροπές επιφανειακών όγκων (έως 4cm βάθος) (ΑΚΘ+ΥΘ)

Κακοήθη μελανώματα (ΑΚΘ+ΥΘ)

Ανεγχείρητοι καρκίνοι τραχήλου μήτρας. (ΑΚΘ+ΥΘ)

Μη μικροκυτταρικοί καρκίνοι πνεύμονα (ΑΚΘ+ΥΘ)

Καρκίνοι ουροδόχου κύστης (ΑΚΘ+ΥΘ)

Όγκοι εγκεφάλου (ΑΚΘ+ΥΘ)

Σαρκώματα μαλακών μορίων (ΧΜΘ+ΥΘ)

Καρκίνοι Ορθοπρωκτικής χώρας (ΑΚΘ+ΥΘ)

Καρκίνοι Οισοφάγου (ΑΚΘ+ΥΘ)

Κατόπιν συγκεκριμένων ενδείξεων, με απόφαση ογκολογικού συμβουλίου, εφαρμόζεται και στις ακόλουθες περιπτώσεις:

Ως παρηγορική/ανακουφιστική αγωγή σε μεταστατική νόσο σε συνδυασμό με ΧΜΘ (perfusion, κλπ).

Περιτοναϊκές εμφυτεύσεις

Μελάνωμα άκρων

Μεσοθηλίωμα

Παιδιατρικοί όγκοι από germ-cells

Πού εφαρμόζεται

Ήδη στο Αρεταίειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο λειτουργεί σύστημα επιφανειακής Υπερθερμίας Ελληνικής κατασκευής του Ε.Μ.Π., που προσφέρει θεραπεία στους ασθενείς που την έχουν ανάγκη από το 2012. Ομοίως και στο Αττικό Νοσοκομείο. Η μέθοδος της Επιφανειακής Υπερθερμίας εφαρμόζεται σε περιστατικά καρκινικών όγκων που βρίσκονται σε βάθος 3-4 εκατοστών. Τα δύο πανεπιστημιακά Νοσοκομεία δεν διαθέτουν προς το παρόν μονάδα εντωβάθει Υπερθερμίας, για την αντιμετώπιση καρκινικών όγκων σε βάθος μεγαλύτερο των 3 εκ.

Η μονάδα Υπερθερμίας στο Αρεταίειο Νοσοκομείο είναι ιστορικής σημασίας: Δημιουργήθηκε το 1987 με τη συνεργασία του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Ε.Μ.Π., σε μια διεθνώς πρωτοποριακή συνεργαςία παραγωγής τεχνολογίας και κλινικής εφαρμογής, η οποία παρήγαγε σπουδαίο κλινικό και επιστημονικό έργο με διεθνή αναγνώριση.

Η έλλειψη της δημόσια υγείας στον τομέα της υπερθερμίας για όγκους βαθύτερα των 3 εκ. καλύπτεται από τον ιδιωτικό τομέα με δύο Κέντρα Ογκολογικής Υπερθερμίας :

Στην Αθήνα:

Κέντρο Ογκολογικής Υπερθερμίας «Αγ. Ειρήνη»

Διευθυντής: Δρ. Ιωάννης Γόγαλης, Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

Γενική Κλινική Αγ. Ειρήνη, Λαύρας & Αρκαδίου, Αιγάλεω

Τηλέφωνο: 210-59.81.260, Κιν.: 6945175697, Φαξ: 210-59.83.957, e-mail: ioannisgogalis@gmail.com

Στη Θεσσαλονίκη:

Κέντρο Ογκολογικής Υπερθερμίας «Μ. Μαραγκός»

Διευθυντής: Δρ. Μιχαήλ Μαραγκός, Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

Τσιμισκή 82, Θεσσαλονίκη

Τηλέφωνο: 2310 250351, Fax: 2310 250354, e-mail: medilaser@otenet.gr