Τα εμβόλια κατά της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός είναι απαραίτητα για να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία. Ωστόσο σημαντικό ποσοστό πολιτών δεν τα κάνουν, διότι φοβούνται τις πιθανές παρενέργειές τους. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι θρομβώσεις, που παρατηρήθηκαν σε μικρό αριθμό ανθρώπων που έκαναν τα εμβόλια με φορέα αδενοϊό.
Οι θρομβώσεις αυτές, και ιδιαίτερα εκείνες στον εγκέφαλο (στους φλεβώδεις κόλπους), αποτελούν αντικείμενο νέας, σημαντικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση Neurology.
Την εργασία αυτή υπογράφουν διακεκριμένοι καθηγητές του ΕΚΠΑ, οι δρες Γεώργιος Τσιβγούλης, καθηγητής Νευρολογίας, Σωτήριος Τσιόδρας, καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, καθηγητής Πνευμονολογίας & Εντατικής Θεραπείας, Βασιλική Παπαευαγγέλου, καθηγήτρια Παιδιατρικής, Κωνσταντίνος Βουμβουράκης, καθηγητής Νευρολογίας-Νευροανοσολογίας, Σωτήριος Γιαννόπουλος, καθηγητής Νευρολογίας-Νευροψυχολογίας, Ανδρονίκη Νάσκα, καθηγήτρια Υγιεινής & Επιδημιολογίας, Ιωάννης Μιχόπουλος, αν. καθηγητής Ψυχιατρικής και Παγώνα Λάγιου, καθηγήτρια Υγιεινής & Επιδημιολογίας.
Στόχος της μελέτης ήταν να διερευνηθούν τα χαρακτηριστικά και η έκβαση των ασθενών που εκδήλωσαν θρομβώσεις μετά τον εμβολιασμό τους. Τη δημοσίευση αυτή σχολιάζουν οι καθηγητές Νευρολογίας Γεώργιος Τσιβγούλης, Κωνσταντίνος Βουμβουράκης, Σωτήρης Γιαννόπουλος και η νευρολόγος Λίνα Παλαιοδήμου.
Η μελέτη
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν συστηματική ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας. Συνολικά, 23 μελέτες κρίθηκαν ως κατάλληλες για εισαγωγή στη μετα-ανάλυση (συνδυασμένη ανάλυση). Σε αυτές είχαν ενταχθεί 4.131 ασθενείς με οποιοδήποτε θρομβωτικό επεισόδιο μετά από εμβολιασμό. Οι 341 από αυτούς είχαν θρομβώσεις φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου..
Σύμφωνα τη μελέτη, όσοι εμφάνισαν το σύνδρομο θρόμβωσης και θρομβοπενίας (Thrombotic Thrombocytopenia Syndrome – TTS) είχαν 14πλάσια πιθανότητα να εκδηλώσουν θρόμβωση φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου, σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο θρομβωτικό επεισόδιο. Χαρακτηριστικά, πάνω από τους μισούς ασθενείς με TTS (το 51%) εμφάνισαν θρόμβωση φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου.
Το TTS είναι μία πολύ σπάνια επιπλοκή μετά από τα εμβόλια με φορέα αδενοϊό. Προκαλεί θρομβώσεις με ταυτόχρονη αιμορραγική διάθεση.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί του ΕΚΠΑ, παρότι είναι σπάνια, η επιπλοκή αυτή έχει αυξημένη ενδονοσοκομειακή θνητότητα. Από τους ασθενείς με TTS και οποιαδήποτε θρομβωτική επιπλοκή, απεβίωσε το 28%. Ειδικά όμως μεταξύ όσων είχαν θρομβώσεις φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου απεβίωσε το 38%.
Τα χαρακτηριστικά των πασχόντων
Οι θρομβώσεις εκδηλώθηκαν κατά κύριο λόγο εντός των πρώτων 2 εβδομάδων από τα εμβόλια. Στην πλειονότητά τους αφορούσαν γυναίκες, με μέση ηλικία τα 45 έτη. Μάλιστα οι γυναίκες αυτές δεν είχαν κανένα γνωστό παράγοντα κινδύνου για θρομβώσεις.
Συμπερασματικά, «η θρόμβωση φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου είναι μια σπάνια επιπλοκή μετά από εμβολιασμό για τη νόσο COVID-19, και συγκεκριμένα μετά τη χορήγηση εμβολίων που φέρουν αδενοϊό», λένε οι ειδικοί.
Ιδίως για τους ασθενείς που εμφανίζουν το σύνδρομο TTS, είναι περισσότερο πιθανό να αναπτύξουν θρόμβωση φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου σε σχέση με οποιαδήποτε άλλο θρομβωτικό επεισόδιο. Η ενδονοσοκειακή θνητότητα στους ασθενείς αυτούς είναι αυξημένη και ξεπερνά το 1/3 των περιπτώσεων.
Επομένως, «είναι σημαντικό οι θεράποντες ιατροί να γνωρίζουν την επιπλοκή αυτή και να παρακολουθούν στενά τους ασθενείς με TTS», τονίζουν. Απαραίτητο είναι επίσης «να χορηγούν τις ειδικές θεραπείες αντιμετώπισης (αγωγή με νέας γενιάς αντιπηκτικά και ενδοφλέβια έγχυση ανοσοσφαιρίνης), με σκοπό τη μείωση της ενδονοσοκομειακής θνητότητας και την καλή έκβαση των ασθενών».
Φωτογραφία: iStock