Τι συνέβη σε πειραματόζωα που έτρωγαν μεταλλαγμένα φαγητά;

Μια νέα γαλλική επιστημονική έρευνα, κατά την οποία για πρώτη φορά πειραματόζωα (αρουραίοι) διατρέφονταν για πολύ καιρό με γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, έδειξε ότι τα ζώα ανέπτυξαν μεγάλους καρκινικούς όγκους, εμφάνισαν πολλαπλές βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματός τους και τελικά πέθαναν πρόωρα.

Η μελέτη αναμένεται να αναζωπυρώσει τις διαμαρτυρίες κατά των μεταλλαγμένων τροφίμων. Ήδη η γαλλική κυβέρνηση, με κοινή ανακοίνωση των τριών συναρμόδιων υπουργών Γεωργίας, Περιβάλλοντος και Υγείας, έκανε γνωστό ότι ζήτησε από την αρμόδια ρυθμιστική γαλλική Αρχή (ANSES) για την ασφάλεια των τροφίμων, να διεξάγει τη δική της μελέτη για την ασφάλεια των μεταλλαγμένων. Από την άλλη όμως, άλλοι επιστήμονες εκφράζουν διάφορες αμφιβολίες για την αξιοπιστία της γαλλικής έρευνας.

Οι Γάλλοι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή μοριακής βιολογίας Ζιλ-Ερίκ Σεραλινί του πανεπιστημίου της Καέν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό τοξικολογίας τροφίμων «Food and Chemical Toxicology», τάισαν για όλη τους τη ζωή τα πειραματόζωα με το μεταλλαγμένο καλαμπόκι «Roundup Ready» της αμερικανικής Monsanto ή τους έδιναν νερό που περιείχε το ευρέως χρησιμοποιούμενο παρασιτοκτόνο Roundup της ίδιας εταιρίας βιοτεχνολογίας.

Διαπιστώθηκε ότι τόσο το μεταλλαγμένο καλαμπόκι, όσο και το παρασιτοκτόνο (που γίνεται εύκολα ανεκτό από τα μεταλλαγμένα φυτά), οδήγησαν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, πιθανότατα λόγω πρόκλησης παρόμοιων ορμονικών διαταραχών. Τα ζώα εμφάνισαν μεγάλους όγκους στους μαστούς και σοβαρές βλάβες ιδίως στα νεφρά και στο ήπαρ. Το 50% έως 80% των θηλυκών ζώων είχαν αναπτύξει έως τρεις πολύ μεγάλους όγκους το καθένα μέχρι τον 24ο μήνα της ζωής τους, σε σημείο που δεν μπορούσαν να αναπνεύσουν ή να χωνέψουν. Όμως οι περισσότεροι όγκοι έγιναν ορατοί μετά τον 18ο μήνα. Το 50% των αρσενικών και το 70% των θηλυκών αρουραίων πέθαναν πρόωρα.

Ο Σεραλινί, γνωστός πολέμιος των μεταλλαγμένων, είχε γίνει γνωστός το 2009, όταν σε προηγούμενη επιστημονική μελέτη του είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι γενετικά τροποποιημένες τροφές συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Τότε η Monsanto τον είχε κατηγορήσει για «ατεκμηρίωτα συμπεράσματα». Ο Γάλλος επιστήμονας θεωρεί ότι η νέα και μεγαλύτερη έρευνά του δείχνει ακόμα πιο ρεαλιστικά -και ανησυχητικά- τους κινδύνους των μεταλλαγμένων.

Όπως είπε ο Σεραλινί, η νέα μελέτη εγείρει κρίσιμα ερωτηματικά για την ασφάλεια της ακολουθούμενης διαδικασίας έγκρισης των μεταλλαγμένων προϊόντων από τις αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές. Μεταξύ άλλων, όπως επεσήμανε, οι Αρχές κάνουν αξιολόγηση μιας μεταλλαγμένης καλλιέργειας για χρονική περίοδο μόνο τριών μηνών, ενώ η γαλλική έρευνα που διήρκεσε δύο περίπου χρόνια (όσο η ζωή των αρουραίων), έδειξε ότι οι καρκινικοί όγκοι αργούν να εμφανιστούν.

«Σοκαρισμένος από τις υπερβολικά αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία», δήλωσε και ο μοριακός βιολόγος Μάικλ Αντωνίου του Κολλεγίου King’s του Λονδίνου, ο οποίος ενεπλάκη στην έρευνα. Όμως άλλοι επιστήμονες επέκριναν την πολύπλοκη μεθοδολογία και τις μεθόδους στατιστικής ανάλυσης, της νέας γαλλικής έρευνας. Ο καθηγητής του πανεπιστημίου Κέμπριτζ Ντέηβιντ Σπιγκελχάλτερ δήλωσε ότι η έρευνα «βρίσκεται πολύ κάτω από τις αναγκαίες προδιαγραφές που θα περίμενε κανείς από μια αξιόπιστη μελέτη», ενώ εξέφρασε την έκπληξή του που έγινε δεκτή για δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό.

Οι επικριτές επίσης θεωρούν ότι χρησιμοποιήθηκαν λίγα πειραματόζωα (200, από τα οποία μόνο 20 στην «ομάδα ελέγχου» που δεν τράφηκε με μεταλλαγμένα), ενώ επεσήμαναν ότι χρησιμοποιήθηκε ένα είδος αρουραίων.