Το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον μπορεί να προκληθούν από ιογενείς λοιμώξεις!

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι μικροβιακές ή ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσει σε νευροεκφυλιστική νόσο. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neuron επικεντρώθηκε στην αξιολόγηση των υποτιθέμενων συσχετισμών μεταξύ της έκθεσης σε ιούς και της εμφάνισης νευροεκφυλιστικής νόσου (NDD), χρησιμοποιώντας δεδομένα ευρείας κλίμακας από τον πραγματικό κόσμο.

Γιατί έγινε η νέα έρευνα

Παλιότερες μελέτες έδειξαν ότι μια προηγούμενη μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr (EBV) ενίσχυσε τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης. Επιπλέον, τα στοιχεία που σχετίζονται με τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη γνωστική επίδραση του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου του νέου κορονοϊού (SARS-CoV-2), ο οποίος είναι ο αιτιολογικός παράγοντας της συνεχιζόμενης πανδημίας COVID-19, επανέφερε το ερώτημα σχετικά με τη σχέση μεταξύ τμιας ιογενούς λοίμωξης και της συχνότητας εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης δείξει πιθανή συσχέτιση μεταξύ της μικροβιακής έκθεσης και του αυξημένου κινδύνου νευροεκφυλισμού.

Σχετικά με τη νέα έρευνα

Η τρέχουσα μελέτη έλαβε δεδομένα από τις βάσεις δεομένων FinnGen και UK Biobank (UKB) για τη διερεύνηση της πιθανής σχέσης μεταξύ της έκθεσης σε ιούς και της συχνότητας εμφάνισης διαφόρων NDDs, όπως:

• η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS)
• η νόσος Alzheimer (AD)
• η αγγειακή άνοια ( VAS)
• η πολλαπλή σκλήρυνση (MS)
• η νόσος Parkinson (PD) και
• η γενικευμένη άνοια (DEM)

Οι δύο τράπεζες δεδομένων, δηλαδή η FinnGen και η UKB, αντιπροσώπευαν μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων. Η FinnGen (η Φινλανδική βιοτράπεζα σε εθνικό επίπεδο) περιέχει δεδομένα γονότυπου για περισσότερα από 300.000 άτομα, ενώ η UKB περιέχει δεδομένα γονότυπου από περίπου 500.000 άτομα από το Ηνωμένο Βασίλειο. Συμπεριλήφθηκε, επίσης, ένα υποσύνολο 96.390 ατόμων όμοιας ηλικίας (άνω των 60 ετών), που είχαν κοινή ευρωπαϊκή καταγωγή και δεν είχαν κανενός είδους NDD.

Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ: Τι έδειξε η νέα έρευνα για την συσχέτιση με ιογενείς λοιμώξεις

Με βάση τα διαχρονικά δεδομένα από το FinnGen, βρέθηκαν 45 σημαντικές συσχετίσεις NDD/ιού και 22 από αυτές τις συσχετίσεις αναπαράχθηκαν σε συγχρονικά δεδομένα από την UKB.

Συγκεκριμένα, η γρίπη, με ή χωρίς την ανάπτυξη πνευμονίας, προσδιορίστηκε ως η πιο κοινή ιογενής λοίμωξη, η οποία οδήγησε σε πέντε από τις έξι NDD που αναφέρθηκαν παραπάνω: AD, ALS, DEM, PD και VAS.

Η ιογενής εγκεφαλίτιδα που προκαλείται από τον ιό της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα συσχετίστηκε επίσης με την εκδήλωση περισσότερων από μία NDD. Σε αυτήν τη μελέτη βρέθηκε επίσης συσχέτιση μεταξύ της εγκεφαλίτιδας από τον ιό του απλού έρπητα (HSV) και της συχνότητας εμφάνισης Αλτσχάιμερ, κονδυλωμάτων, άνοιας, ηπατίτιδας, Αλτσχάιμερ, EBV και MS.

Μια πρόσφατη μελέτη στη Δανία αποκάλυψε μια συσχέτιση μεταξύ της γρίπης και του Πάρκινσον, όπου η αναλογία πιθανοτήτων υπολογίστηκε σε 1,73 για έως και 10 χρόνια ιογενούς μόλυνσης. Μάλιστα μια παρόμοια παρατήρηση έγινε με βάση την κοόρτη FinnGen, όπου η αναλογία για τον ίδιο κίνδυνο από γρίπη και πνευμονία υπολογίστηκε σε 1,72.

Στη νέα μελέτη, κανένας από τους ιούς δεν βρέθηκε να σχετίζεται με προστατευτική δράση, καθώς όλοι συνδέονταν με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης NDD. Περίπου το 81% των ιών βρέθηκε να είναι νευροτροφικοί, γεγονός που δείχνει ότι μπορούν να επιτεθούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) μέσω των περιφερικών νεύρων ή διασχίζοντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Αυτοί οι ιοί ενισχύουν τον κίνδυνο NDD μειώνοντας το γνωστικό απόθεμα μέσω της φλεγμονής στον εγκέφαλο.

Υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια για διάφορες ιογενείς λοιμώξεις, όπως η γρίπη, η ανεμεβλογιά-ζωστήρας (έρπητας ζωστήρας) και η πνευμονία.

Παρόλο που πολλά από τα εμβόλια, όπως το εμβόλιο COVID-19, δεν αποτρέπουν την εμφάνιση της νόσου, μειώνουν τη σοβαρότητά της. Είναι σημαντικό ότι αρκετές μελέτες έχουν παράσχει στοιχεία ότι ο εμβολιασμός μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης NDD.

Ο εμβολιασμός μπορεί να μειώσει την μεταδοτικότητα του ιού, να μειώσει το ιικό φορτίο και να αποτρέψει την ανώμαλη ανοσοαντιδραστικότητα, η οποία μπορεί να επηρεάσει την παθογένεση κάποιας NDD. Η αυξημένη χρήση ευρέως διαθέσιμων εμβολίων θα μπορούσε να συμβάλλει στην μείωση του συνολικού κινδύνου εμφάνισης NDD στα μεταγενέστερα στάδια της ζωής. Ωστόσο, για την εφαρμογή του, απαιτείται περισσότερη έρευνα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας διαφορετικών τύπων εμβολιασμών.

Εκτός από τον εμβολιασμό, η αντιική θεραπεία για τον HSV και τον ιό της ανεμεβλογιάς-ζωστήρα αποκάλυψε επίσης μείωση του κινδύνου άνοιας.

Παρόλο που τα αντιιικά φάρμακα εμπόδισαν επίσης την εξέλιξη κάποιας NDD, πρέπει να διεξαχθεί περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση του μηχανισμού και της επίδρασής της.

Πηγή: https://www.news-medical.net

φωτό: iStock