Το απρόσμενο σύμπτωμα που μπορεί να αποτελεί πρώιμη ένδειξη άνοιας

  • Ρούλα Τσουλέα
άνοια
Αν και το πιο γνωστό σύμπτωμα είναι η απώλεια μνήμης, ένα αισθητήριο πρόβλημα εκδηλώνεται πολλά χρόνια νωρίτερα.

Ένα πολύ συνηθισμένο σύμπτωμα, στο οποίο συχνά δεν δίνουμε σημασία πιστεύοντας ότι οφείλεται σε κάτι τόσο απλό όσο μια ίωση, μπορεί στην πραγματικότητα να αποτελεί προειδοποιητική ένδειξη για άνοια, αναφέρουν ειδικοί από τις ΗΠΑ.

Το σύμπτωμα αυτό είναι η μείωση ή απώλεια της όσφρησης, η οποία συνδέεται και με άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις. «Καθώς μεγαλώνουμε, είναι φυσιολογικό να αλλάζουν οι αισθήσεις μας», αναφέρει η Dr. Meredith Bock, επίκουρη καθηγήτρια Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF). «Όταν όμως η μείωση αυτή οφείλεται στην άνοια, η διαφορά είναι πολύ πιο αισθητή».

Όπως εξηγεί η Dr. Zara Patel, καθηγήτρια Ωτολαρυγγολογίας στο Πανεπιστήμιο Stanford, η εκφύλιση των νευρικών κυττάρων που οδηγεί στην άνοια και άλλες αντίστοιχες παθήσεις συχνά αρχίζει από τον οσφρητικό φλοιό του εγκεφάλου. Πρόκειται για το τμήμα του που ελέγχει την αίσθηση της όσφρησης.

Η όσφρηση αρχίζει στον βλεννογόνο της μύτης. Ηλεκτρικά μηνύματα αποστέλλονται μέσω του οσφρητικού νεύρου απ’ ευθείας στον οσφρητικό φλοιό του εγκεφάλου, ο οποίος επεξεργάζεται τη μυρωδιά.

Το οσφρητικό νεύρο στέλνει επίσης μηνύματα στα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις. Τα τμήματα αυτά είναι η αμυγδαλή και ο ιππόκαμπος, αντιστοίχως. Οι συνδέσεις αυτές εξηγούν γιατί μερικές μυρωδιές μάς «ξυπνούν» συγκεκριμένα συναισθήματα και αναμνήσεις.

Διαβάστε ακόμα: Η απώλεια όσφρησης συνδέεται με 139 παθήσεις – Ποιες είναι

Και μια 10ετία νωρίτερα

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με άνοια έχουν οσφρητική δυσλειτουργία. Μία από τις πιο πρόσφατες δημοσιεύθηκε πέρυσι στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Όπως έδειξε, η γρήγορα απώλεια της όσφρησης γύρω στην ηλικία των 65 ετών είναι ύποπτη για άνοια και για μικρότερο όγκο εγκεφάλου στα τμήματά του που σχετίζονται με τη μνήμη.

Η απώλεια της όσφρησης μπορεί να αρχίσει ακόμα και μια 10ετία πριν εκδηλωθεί η άνοια. Άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις που επίσης μπορεί να επηρεάσουν την όσφρηση είναι ενδεικτικά:

  • Η νόσος Πάρκινσον
  • Η νόσος του Χάντινγκτον
  • Η πολλαπλή σκλήρυνση (πρώην σκλήρυνση κατά πλάκας)
  • Ήπια νοητική διαταραχή (είναι μία κατάσταση που συχνά εξελίσσεται σε νόσο Αλτσχάιμερ)
  • Τα παρεπόμενα ενός σοβαρού εγκεφαλικού επεισοδίου

Φωτογραφία: iStock