Οι άνθρωποι που καπνίζουν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να υποστούν σοβαρές βλάβες στις αρτηρίες στα πόδια τους. Ακόμα, δε, κι αν κόψουν το κάπνισμα, ο κίνδυνος αυτός επιμένει επί δεκαετίες, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.
Οι βλάβες που εκδηλώνουν οι καπνιστές στις αρτηρίες στα πόδια είναι γνωστές ως περιφερική αρτηριακή αποφρακτική νόσος (ή περιφερική αρτηριοπάθεια). Το κάπνισμα βλάπτει τις αρτηρίες στα πόδια με τον ίδιο μηχανισμό που βλάπτει τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς: προκαλεί στένωση, η οποία έχει ως επακόλουθο μειωμένη ροή αίματος.
Η στένωση στις αρτηρίες στα πόδια στα αρχικά στάδια μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα. Καθώς εξελίσσεται, όμως, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει διαλείπουσα χωλότητα.
Η διαλείπουσα χωλότητα είναι πόνος σε κάποιο σημείο των ποδιών (π.χ. γάμπες, μηροί, γλουτοί, πέλματα) ο οποίος εμφανίζεται κατά τη βάδιση. Όταν όμως ο ασθενής σταματήσει και ξεκουραστεί, ο πόνος υποχωρεί μέσα σε λίγα λεπτά.
Μερικοί ασθενείς δεν εκδηλώνουν πόνο, αλλά «σφίξιμο», αίσθημα βάρους ή αδυναμία στο πόδι τους. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εκδηλώνονται μέσα σε λίγα λεπτά από την έναρξη της βάδισης.
Στα προχωρημένα στάδια της περιφερικής αρτηριοπάθειας ο ασθενής μπορεί να νιώθει συνεχώς έντονο πόνο στον άκρο πόδα και τα δάκτυλα. «Συνεχώς» σημαίνει ακόμα και όταν είναι ακίνητος, ιδίως τη νύχτα. Μπορεί επίσης να παρουσιάσει πληγές στην κνήμη, τα δάκτυλα ή τον άκρο πόδα που δεν επουλώνονται. Αυτά είναι τα άτονα έλκη κάτω άκρων. Αν δεν βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος, υπάρχει κίνδυνος τα άτονα έλκη να εξελιχθούν σε γάγγραινα και να κοστίσουν το πόδι.
Η νέα μελέτη
Η νέα μελέτη έδειξε ότι οι καπνιστές κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν περιφερική αρτηριοπάθεια, απ’ ό,τι να εκδηλώσουν καρδιοπάθεια ή εγκεφαλικό.
Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότεροι από 3.300 νυν καπνιστές και σχεδόν 4.200 πρώην καπνιστές. Έλαβαν επίσης μέρος και μερικές χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι ποτέ δεν είχαν καπνίσει. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία της υγείας τους επί 26 χρόνια κατά μέσον όρο.
Σε σύγκριση με τους μη καπνιστές, όσοι κάπνιζαν 2 πακέτα τσιγάρα την ημέρα επί 20 χρόνια είχαν τετραπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν βλάβες στις αρτηρίες στα πόδια.
Τον ίδιο κίνδυνο διέτρεχαν και όσοι κάπνιζαν 1 πακέτο την ημέρα επί 40 χρόνια.
Οι καπνιστές αυτοί είχαν επίσης σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρδιοπάθεια και εγκεφαλικό.
Ο κίνδυνος περιφερικής αρτηριοπάθειας παρέμενε αυξημένος και όταν οι καπνιστές έκοβαν το κάπνισμα. Χρειάζονταν σχεδόν 30 χρόνια για να εξισωθεί με εκείνον των μη καπνιστών, ενώ για την εξίσωση του κινδύνου καρδιοπάθειας χρειάζονταν 20 χρόνια.
«Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι καπνιστές πρέπει να προειδοποιούνται όχι μόνο για τους κινδύνους για την καρδιά και τον εγκέφαλο, αλλά και για τα πόδια τους», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Kunihiro Matsushita, αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of the American College of Cardiology.