Βουητό στο αυτί: Πώς αντιμετωπίζεται όταν είναι επίμονο – Οι τρόποι μείωσης και πρόληψης

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο παρουσιάζουν ετησίως εμβοές (βουητό) στο αυτί, ενώ πολλοί υποφέρουν για μήνες και χρόνια και άλλοι βιώνουν εξαιτίας του μείωση της ακοής ή/και της ποιότητας ζωής τους.

Πρόσφατη συνδυασμένη ανάλυση έδειξε ότι κατά μέσον όρο πάσχει το 14% του πληθυσμού. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται με την ηλικία. Έτσι κυμαίνεται από 10% στους νεαρούς ενήλικες και 14% στους μεσήλικες έως 24% στους ηλικιωμένους.

Οι εμβοές αποτελούν ένα ενοχλητικό σύμπτωμα το οποίο γίνεται αντιληπτό ως επίμονο κουδούνισμα, βουητό ή σφύριγμα στα αυτιά. Αν και συχνά θεωρούνται ως μικρή ενόχληση, για πολλούς μπορεί να είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση που επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής.

«Η φύση και έκταση των εμβοών ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ατόμων. Μπορεί να κυμαίνονται από διαλείποντες ήχους που μόλις και μετά βίας γίνονται αντιληπτοί έως συνεχείς ήχους που στέκονται εμπόδιο στην εκτέλεση ακόμα και απλών, καθημερινών δραστηριοτήτων», επισημαίνει η δρ Όλγα Παπαδοπούλου, διευθύντρια Ωτορινολαρυγγολόγος στο Metropolitan Hospital.

Οι εμβοές ταξινομούνται ως υποκειμενικές και αντικειμενικές. Ο πιο συχνός τύπος είναι οι υποκειμενικές, κατά τις οποίες οι ήχοι γίνονται αντιληπτοί μόνο από τον ασθενή. Μπορούν να προκληθούν από προβλήματα στο εξωτερικό, μέσο ή εσωτερικό αυτί, καθώς και από διαταραχές στα ακουστικά νεύρα ή στο μέρος του εγκεφάλου που ερμηνεύει τα ακουστικά σήματα ως ήχους.

Οι αντικειμενικές εμβοές γίνονται αντιληπτές και από τρίτους. Αυτές είναι πιο σπάνιες και μπορεί να προκληθούν από αγγειακές διαταραχές, παθήσεις των ακουστικών οσταρίων στο μέσο αυτί ή μυϊκούς σπασμούς.

Πού οφείλονται

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις εμβοές. Συχνά, η ακριβής αιτία δεν είναι ξεκάθαρη. Μερικές από τις πιο κοινές αιτίες είναι οι εξής:

• Βλάβη στα τριχωτά κύτταρα του έσω ωτός (εσωτερικό αυτί). Τα κύτταρα αυτά απελευθερώνουν ηλεκτρικά σήματα που φτάνουν στον εγκέφαλο μέσω του ακουστικού νεύρου. Όταν υποστούν βλάβη, τα σήματα γίνονται ακανόνιστα, οδηγώντας σε εμβοές
• Πρεσβυακουσία. Η απώλεια ακοής λόγω προχωρημένης ηλικίας δεν αποκλείεται να συνοδεύεται από εμβοές
• Έκθεση σε δυνατούς θορύβους. Η παρατεταμένη έκθεση σε υψηλής έντασης θορύβους μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στην ακοή και κατά συνέπεια βουητό στο αυτί
• Εκτεταμένη συσσώρευση βύσματος κυψελίδας (κεριού) στο αυτί
• Μη φυσιολογική λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας
• Παθήσεις που πλήττουν τα αυτιά, όπως το σύνδρομο Meniere, η ωτοσκλήρυνση ή το ακουστικό νευρίνωμα
• Διάφορες παθήσεις που αφορούν την κροταφογναθική άρθρωση
• Παθήσεις όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα καρδιαγγειακά προβλήματα, η αναιμία, τυχόν αλλεργίες, ο υποθυρεοειδισμός και ο σακχαρώδης διαβήτης
• Τυχόν τραυματισμός στο κεφάλι, τα αυτιά ή το λαιμό, ο οποίος αποτελεί αίτιο είτε πρόκλησης είτε επιδείνωσης των εμβοών
• Η λήψη ορισμένων ωτοτοξικών ή άλλων φαρμάκων (κάποια αντιβιοτικά, διουρητικά, αντικαταθλιπτικά ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα). Τα φάρμακα αυτά μπορεί είτε να προκαλέσουν είτε να επιδεινώσουν τις εμβοές

Ορισμένοι παράγοντες του τρόπου ζωής, εξ άλλου, μπορεί να αυξήσουν την ένταση των εμβοών. Οι παράγοντες αυτοί είναι:

• Η κατανάλωση αλκοόλ
• Το κάπνισμα
• Η κατανάλωση καφεΐνης
• Το άγχος
• Η κόπωση

Επιλογές διαχείρισης

Η αποτελεσματική θεραπεία των εμβοών εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Εάν οι εμβοές είναι αποτέλεσμα κάποιας πάθησης, η αντιμετώπισή της μπορεί να τις μειώσει ή να τις εξαλείψει. Ωστόσο, σε περιπτώσεις όπου οι αιτίες αφορούν βλάβες στον κοχλία, οι εμβοές μπορεί να είναι πιο επίμονες.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι μείωσης και πρόληψης των εμβοών, όπως:

• Αντιμετώπιση υποκείμενων προβλημάτων όπως λοιμώξεις ή συσσώρευση βύσματος κυψελίδας
• Ακουστικά βοηθήματα και κοχλιακά εμφυτεύματα σε περιπτώσεις εκτεταμένης βαρηκοΐας
• Ηχοκάλυψη με ειδικές συσκευές
• Θεραπεία επανεκπαίδευσης των εμβοών
• Διαχείριση του άγχους
• Ενδοτυμπανικές εγχύσεις
• Υιοθέτηση ωφέλιμων συνηθειών όπως η προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος μέσω σωστής διατροφής και άσκησης ή η ελάττωση της κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ
• Χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων ή συμπληρωμάτων διατροφής.

Ψυχολογική επιβάρυνση

Σε κάθε περίπτωση, «οι εμβοές είναι ένα σύνθετο και άκρως ενοχλητικό σύμπτωμα με ποικίλες αιτίες. Το σύμπτωμα αυτό δυστυχώς ασκεί σημαντικούς περιορισμούς όχι μόνο στην καθημερινή ζωή αλλά και στην ψυχολογική κατάσταση του πάσχοντα», τονίζει η κυρία Παπαδοπούλου.

Όπως εξηγεί, εύκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί πόσο εκνευρισμό και δυσφορία προκαλεί το άκουσμα ενός μόνιμου βουητού στο αυτί. Για να μετριαστεί η επίδραση της κατάστασης αυτής στην καθημερινή ζωή, «κρίνεται αναγκαία η έγκαιρη αξιολόγηση από εξειδικευμένο ωτορινολαρυγγολόγο», τονίζει.

«Η εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις εμβοές και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων»,  καταλήγει.

Το Metropolitan Hospital διαθέτει μια πρότυπη, πλήρως εξοπλισμένη και οργανωμένη Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική, με ένα άριστα εκπαιδευμένο επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό και εξοπλισμό προηγμένης τεχνολογίας στην οποία εφαρμόζεται το κατάλληλο θεραπευτικό σχέδιο, προκειμένου να πάψουν οι εμβοές να αποτελούν εμπόδιο στην καθημερινότητα των πασχόντων.

Φωτογραφία: iStock