Η τραγωδία που σημειώθηκε νωρίτερα σήμερα στην Ξάνθη με την δηλητηρίαση τεσσάρων παιδιών από υγραέριο, με συνέπεια ένας 16χρονος να χάσει τη ζωή του και δύο αδελφές του να διασωληνωθούν, έφερε στο προσκήνιο τους κινδύνους από τη λανθασμένη χρήση και τα ατυχήματα με το αέριο.
Το υγραέριο (ή υγροποιημένο αέρων πετρελαίων – LPG) είναι ένα άχρωμο, άοσμο και ιδιαίτερα εύφλεκτο αέριο. Είναι συστατικό του φυσικού αερίου και αποτελείται κυρίως από προπάνιο, βουτάνιο ή μίγμα των δύο, αναφέρει η Βρετανική Υπηρεσία Ασφαλείας της Υγείας (UKHSA).
Για να διευκολυνθεί η ανίχνευσή του, καθώς όπως προαναφέρθηκε είναι άοσμο, προστίθενται κατά την επεξεργασία του άλλα χημικά, όπως η αιθανοθειόλη. Αυτά του προσδίδουν τη χαρακτηριστική οσμή που αντιλαμβανόμαστε σε χαμηλές συγκεντρώσεις.
Χρήσεις και τρόποι έκθεσης
Το υγραέριο χρησιμοποιείται ευρέως ως καύσιμο για συσκευές θέρμανσης και μαγειρικής σε σπίτια και κατασκηνώσεις. Χρησιμοποιείται επίσης ψυκτικό μέσο, προωθητικό αερολυμάτων, καύσιμο για ορισμένα οχήματα και για την παραγωγή άλλων χημικών και υλικών.
Στο περιβάλλον διαχέεται κατά τη χρήση, αποθήκευση, χειρισμό ή απόρριψή του. Μπορεί επίσης να απελευθερωθεί κατά λάθος σε οποιοδήποτε από αυτά τα στάδια. Όταν διαχυθεί στον αέρα, διασπάται γρήγορα.
Ένας άνθρωπος μπορεί να εκτεθεί στο υγραέριο κατά τη χρήση εξοπλισμού, συσκευών ή προϊόντων που το χρησιμοποιούν ως καύσιμη ύλη. Αυτό όμως είναι απίθανο να συμβεί όταν τα προϊόντα χρησιμοποιούνται βάσει των οδηγιών του κατασκευαστή τους. Επιπλέον η όποια έκθεση συνήθως είναι μικρή.
Έκθεση μπορεί να συμβεί και σε επαγγελματικούς χώρους, όπου αποθηκεύεται, χρησιμοποιείται, μεταφέρεται, παράγεται ή απορρίπτεται. Ωστόσο έχουν θεσπιστεί όρια ασφαλείας, τα οποία είχαν χαμηλότερα από αυτά που θεωρούνται τοξικά για τους ανθρώπους.
Οι κίνδυνοι από την έκθεση
Για να υπάρξουν επιπτώσεις στην υγεία από το υγραέριο, πρέπει να έρθει σε επαφή μαζί του ένας άνθρωπος. Αυτό μπορεί να γίνει με την εισπνοή ή με την επαφή του με το δέρμα. Όπως ισχύει για όλα τα χημικά, έτσι και στην περίπτωση του υγραερίου οι πιθανές επιπτώσεις εξαρτώνται από αρκετούς παράγοντες όπως:
- Η ποσότητα (δόση) του υγραερίου στην οποία εκτέθηκε το άτομο
- Ο τρόπος έκθεσης
- Η διάρκεια της έκθεσης
- Η μορφή του υγραερίου
- Εάν υπήρξε έκθεση και σε άλλα χημικά
Πιο αναλυτικά, όταν ένας άνθρωπος εισπνεύσει υγραέριο μπορεί να εκδηλώσει:
- Διέγερση
- Μπερδεμένη ομιλία
- Έμετο
- Έξαψη
- Πονοκέφαλο
- Απώλεια συντονισμού των κινήσεων και ισορροπίας
Η εισπνοή μεγάλων δόσεων, όπως συμβαίνει σε περίπτωση κακής χρήσης ή ατυχήματος, μπορεί να προκαλέσει:
- Αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα
- Σπασμούς
- Κώμα
- Θάνατο
Υπάρχει ακόμα κίνδυνος ασφυξίας, εάν κάποιος εισπνεύσει πάρα πολύ υγραέριο. Αντίστοιχα, η επαφή του υγροποιημένου υγραερίου με το δέρμα (π.χ. όταν έχει διαρροή ένα δοχείο) μπορεί να προκαλέσει κρυοπάγημα.
Φωτογραφία: Eurokinissi