Ύπνος: Αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού για όσους κοιμούνται πολύ και ανήσυχα
Ο ύπνος μπορεί να επηρεάζει σημαντικά τις πιθανότητες που έχει κανείς να εκδηλώσει εγκεφαλικό επεισόδιο, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.
Όπως αποκαλύπτει, τόσο η διάρκεια όσο και η ποιότητα του ύπνου συσχετίζονται με τον κίνδυνο εκδηλώσεως ισχαιμικού ή/και αιμορραγικού εγκεφαλικού. Τον μέγιστο κίνδυνο ως φαίνεται διατρέχουν όσοι κοιμούνται πολύ και ταυτοχρόνως ανήσυχα.
Τα ευρήματα αυτά δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Στη μελέτη συμμετείχαν 31.750 υγιείς εθελοντές, μέσης ηλικίας 61,7 ετών. Οι επιστήμονες τους παρακολούθησαν επί 6 χρόνια, κατά μέσον όρο. Κατά την έναρξη της μελέτης κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε ιστορικό εγκεφαλικού ή άλλου σοβαρού προβλήματος υγείας.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές στο άρθρο τους, οι εθελοντές συμπλήρωσαν ειδικά ερωτηματολόγια στα οποία ανέφεραν τις συνήθειες ύπνου τους. Ειδικότερα ανέφεραν αν κοιμόντουσαν το μεσημέρι, τι ώρα έμπαιναν για ύπνο το βράδυ και πόσες ώρες κοιμόντουσαν. Οι επιστήμονες τους υπέβαλλαν επίσης σε διάφορες εξετάσεις.
Στη διάρκεια της περιόδου παρακολουθήσεως καταγράφηκαν 1.438 εγκεφαλικά επεισόδια.
Τα ευρήματα
Τόσο η διάρκεια όσο και η ποιότητα του ύπνου φάνηκε να συσχετίζονται ισχυρά με τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Στην πραγματικότητα, οι πιθανότητες εγκεφαλικού ήταν:
- 23% περισσότερες όταν ο βραδινός ύπνος διαρκούσε 9 ή περισσότερες ώρες, έναντι 7-8 ωρών.
- 25% περισσότερες όταν ο μεσημεριανός ύπνος διαρκούσε πάνω από 90 λεπτά, έναντι 30 λεπτών
- 85% περισσότερες στους εθελοντές που κοιμόντουσαν πολύ το μεσημέρι και το βράδυ.
- 29% περισσότερες στους εθελοντές με φτωχής ποιότητας (ανήσυχο) ύπνο.
- 82% περισσότερες στους εθελοντές που έκαναν πολύωρο και ταυτοχρόνως ανήσυχο ύπνο
Ειδικά ο κίνδυνος για αιμορραγικό εγκεφαλικό, που είναι πιο σοβαρό, ήταν ιδιαίτερα αυξημένος σε όσους έκαναν κακό ύπνο. Η αύξηση έφθανε το 56% σε σύγκριση με τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι εθελοντές που έκαναν ήσυχο ύπνο.
Οι πιθανές εξηγήσεις
Πώς θα μπορούσε όμως ο ύπνος να συσχετίζεται με το εγκεφαλικό επεισόδιο; «Αν και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να εξακριβωθεί αυτό, έχουμε μερικές θεωρίες», απάντησε ο επικεφαλής ερευνητής Dr Xiaomin Zhang, από το Πανεπιστήμιο Επιστήμης & Τεχνολογίας Wuhan, στην Κίνα. «Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι ο πολύωρος ύπνος σχετίζεται με δυσμενείς αλλαγές στα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Σχετίζεται επίσης με αύξηση της περιμέτρου της μέσης. Και οι δύο αυτές αλλαγές αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο».
Ο πολύωρος ύπνος μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη ενός καθιστικού τρόπου ζωής, που επίσης αυξάνει τον κίνδυνο, προσθέτει.
Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι πολύ συνηθισμένα. Σύμφωνα με την παγκόσμια έρευνα Global Burden of Disease Study, κάθε άτομο ηλικίας άνω των 25 ετών έχει μία στις τέσσερις πιθανότητες να πάθει εγκεφαλικό. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο παθαίνουν εγκεφαλικό τουλάχιστον 35.000-40.000 άτομα.