Yπνοβασία: Γιατί νυχτο-περπατάμε;
Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη
Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού
Η υπνοβασία δηλαδή να σηκώνεται κάποιος και να περπατάει ενώ κοιμάται είναι μία διαταραχή του ύπνου που συμβαίνει κυρίως σε μικρά παιδιά από 4-8 ετών, αλλά μπορεί να συμβεί και στους ενήλικες.
Το επεισόδιο μπορεί να διαρκεί από λίγα δευτερόλεπτα έως και πάνω από 30 λεπτά και συνήθως αποτελεί ένα τυχαίο περιστατικό, το οποίο δεν είναι ανησυχητικό και δεν απαιτεί θεραπεία.
Ο υπνοβάτης μπορεί απλά να ανασηκωθεί και να κάτσει στο κρεβάτι του με ανοιχτά τα μάτια και βλέμμα συνήθως κενό.
Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να περπατάει μέσα στο σπίτι και να ανοιγοκλείνει τις πόρτες ή τα φώτα. Άλλες φορές μπορεί να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες, όπως το ντύσιμο ή μπορεί να φάει. Η υπνοβασία μπορεί να προκαλέσει ασυνήθιστες ή και επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως η ούρηση σε δοχεία ή βάζα, το σκαρφάλωμα σε παράθυρα και η οδήγηση του αυτοκινήτου.
Ο υπνοβάτης μπορεί κάποιες φορές να λέει ασυναρτησίες, δεν είναι όμως σε θέση να απαντήσει και αν δεν προσπαθήσει κάποιος να τον ξυπνήσει θα πάει για ύπνο στο κρεβάτι του ή σε οποιαδήποτε άλλη ασυνήθιστη θέση. Το χαρακτηριστικό είναι ότι δε θυμάται το γεγονός την επόμενη μέρα.
Τα αιτία της υπνοβασίας στα παιδιά είναι συνήθως άγνωστα. Η κούραση, η έλλειψη ύπνου, το άγχος και ο ύπνος σε μη οικείο περιβάλλον μπορεί να συντελούν στην εμφάνιση του φαινομένου. Στους ενήλικες η υπνοβασία μπορεί επιπλέον να οφείλεται στο αλκοόλ, σε φάρμακα ή σε διάφορες παθήσεις, όπως η άπνοια ύπνου, οι ημικρανίες και το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών.
Αν δείτε το παιδί σας ή κάποιον άλλο να υπνοβατεί πιάστε τον απαλά από την πλάτη και οδηγήστε τον πίσω στο κρεβάτι. Δεν είναι επικίνδυνο να ξυπνήσετε τον υπνοβάτη, αλλά αυτό μπορεί του προκαλέσει σύγχυση και να γίνει επιθετικός.
Επειδή υπάρχει η πιθανότητα τραυματισμού θα πρέπει να εμποδίσετε την πρόσβαση στις σκάλες και στα παράθυρα, κλειδώνετε τις πόρτες, μετακινήστε έπιπλα που μπορεί να τραυματίσουν αν κάποιος σκοντάψει πάνω τους και κρύψτε τα καλώδια του ρεύματος.
Συνήθως δε χρειάζεται κάποια ειδική θεραπεία η φαρμακευτική αγωγή. Παρόλα αυτά θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν τα επεισόδια συμβαίνουν συχνά ή αν παρατηρούνται επικίνδυνες συμπεριφορές κατά τη διάρκειά τους.
Τι πρέπει να κάνετε για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης της υπνοβασίας:
Μην πίνετε αλκοόλ και αποφύγετε τα αντικαταθλιπτικά χάπια.
Να ξεκουράζεστε αρκετά και να συμπληρώνετε 8 ώρες ύπνου.
Ελαχιστοποιήστε το άγχος και το στρες.
Πριν πάτε για ύπνο χαλαρώστε ακούγοντας μουσική ή διαβάζοντας ένα βιβλίο.
Αν το παιδί σας υπνοβατεί παρατηρήστε πόση ώρα αφού κοιμηθεί συμβαίνει το γεγονός. Αν είναι περίπου την ίδια ώρα κάθε φορά ξυπνήστε το 15 λεπτά πριν. Κρατήστε το ξύπνιο για περίπου 5 λεπτά και μετά ξαναβάλτε το για ύπνο.
Χριστίνα Ι. Μπουντούρη
Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός
email: cbountouri@gmail.com
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Τρίξιμο δοντιών: Τι είναι και πως θεραπεύεται;
Τελικά τι έχω κρυολόγημα ή αλλεργία;
Όταν πονούν τα νεφρά: Δείτε τα πρώτα συμπτώματα